Τερψιχόρη Παπαστεφάνου

Τερψιχόρη Παπαστεφάνου
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη; μητρική γλώσσα	Τερψιχόρη Παπαστεφάνου (Ελληνικά)
Γέννηση	1928; Βόλος
Θάνατος	21 Δεκεμβρίου 2019;
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	διευθυντής χορωδίας
Οικογένεια
Σύζυγος	Λεωνίδας Παπαστεφάνου
Τέκνα	Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου
	δεδομένα

Η Τερψιχόρη Βολοβίνη - Παπαστεφάνου ήταν η ιδρύτρια της ιστορικής Χορωδίας Τρικάλων στα Τρίκαλα Θεσσαλίας την δεκαετία του 1950.

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε στον Βόλο το 1928, όπου και πήρε την πρώτη της μουσική παιδεία και τα πρώτα μαθήματα πιάνου. Ολοκλήρωσε τις σπουδές της με δίπλωμα πιάνου και Ανωτέρων θεωρητικών στο Εθνικό Ωδείο στην Αθήνα. Με την προτροπή και στήριξη του Μανώλη Καλομοίρη εγκαταστάθηκε στα Τρίκαλα σε ηλικία 22 ετών, όπου ίδρυσε παράρτημα του Εθνικού Ωδείου. Εκεί συνάντησε τον μελλοντικό σύζυγό της Λεωνίδα Παπαστεφάνου, δικηγόρο και αγωνιστή του ΕΑΜ, συμπαραστάτη στην καλλιτεχνική της διαδρομή, με τον οποίον απέκτησε μια κόρη, την πιανίστα Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου.

Από τα πρώτα χρόνια στα Τρίκαλα είχε ιδρύσει δύο παιδικές χορωδίες, όπως γράφει η ίδια στο Βιβλίο της «Ο μύθος μιας Χορωδίας», η μία από παιδιά ηλικίας 7 – 11 ετών, η δεύτερη 11 – 15 ετών, μια ανδρική και μια μικτή, με σύνολο 150 πρόσωπα. Συχνά τα μέλη της Χορωδίας ήταν άνθρωποι χωρίς καμία μουσική κατάρτιση, στους οποίους εμφυσούσε την αγάπη για τη μουσική και τους προσανατόλιζε στη μουσική παιδεία. (Ο μετέπειτα διάσημος βαθύφωνος Δημήτρης Καβράκος έκανε τα πρώτα του βήματα στη μουσική ως μέλος της Χορωδίας Τρικάλων). Ξεκίνησε διδάσκοντας απλά κλασσικά έργα και παράλληλα διασκεύαζε τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη για μικτή χορωδία.

Η χορωδία απέκτησε πανελλήνια φήμη και αναγνώριση την δεκαετία του 1960 με την διασκευή, δισκογραφία και συναυλιακή παρουσίαση των τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη. Η αρχή έγινε με τον «Επιτάφιο» το 1963 κι ακολούθησαν δίσκοι βινυλίου με διασκευές τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη και του Μάνου Χατζηδάκι για χορωδιακό σύνολο με συνοδεία λαικής ορχήστρας που αποτέλεσε μεγάλη καινοτομία για την εποχή. Το 1966 μετακόμισε οικογενειακά στην Αθήνα, όπου την βρήκε η δικτατορία των συνταγματαρχών. Εκείνη την εποχή αρχίζει να μελοποιεί η ίδια έργα μεγάλων ποιητών. Μέσα στη επταετία κυκλοφόρησε το έργο της «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», σε ποίηση Πάνου Παναγιωτούνη.

Άλλα έργα της είναι «οι Αδούλωτοι», σε ποίηση Έλλης Παπαδημητρίου, «Ασμα ασμάτων» σε μεταγραφή Γιώργου Σεφέρη, «Πρελούδια», ποιήματα του Νικηφόρου Βρεττάκου, «Πόλεμος και Ειρήνη» του Γιάννη Ρίτσου και τα ορχηστρικά κομμάτια «Καημοί στη γειτονιά».

Η Τερψιχόρη Παπαστεφάνου συνέχισε για δεκαετίες, μέχρι το τέλος της ζωής της, να διδάσκει και να διευθύνει Χορωδίες: την Χορωδία των Σιδηροδρομικών, της Εθνικής Τράπεζας, την παιδική Χορωδία του Δήμου Ψυχικού και την Χορωδία του Δήμου Αμαρουσίου η οποία προς τιμήν της έχει μετονομαστεί σε Μικτή Χορωδία Τερψιχόρη Παπαστεφάνου.

Απεβίωσε την 21η Δεκεμβρίου του 2019 σε ηλικία 91 ετών και κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη στο κοιμητήριο Αμαρουσίου.

Παραπομπές

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 www.tovima.gr/2019/12/21/culture/pethane-i-spoudaia-maestros-terpsixori-papastefanou/. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020.
↑ www.athina984.gr/en/2019/12/21/efyge-apo-ti-zoi-i-terpsichori-papastefanoy/. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020.
↑ www.loaded.gr/Article/20671/efyge-apo-th-zwh-h-megalh-kyria-toy-horwdiakoy-tragoydioy. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2022.

Πηγές

Τερψιχόρη Παπαστεφάνου, Ο μύθος μιας χορωδίας, εκδόσεις Προσκήνιο, Αθήνα, 2003.
Τάκης Καλογερόπουλος, Το Λεξικό της Ελληνικής Μουσικής, τόμος 4, σ. 642 (λήμμα: Παπαστεφάνου Τερψιχόρη).
ΤΕΡΨΙΧΟΡΗ ΠΑΠΑΣΤΕΦΑΝΟΥ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ (1965) στο ΡΙΚ
https://www.digital-herodotus.eu/archive/video/items/6715/terpsikhore-papastephanou-sunenteukse-1965/?page=
«Στιγμές από το ελληνικό τραγούδι» με την Τερψιχόρη Παπαστεφάνου
ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ: ΜΙΚΡΕΣ ΚΥΚΛΑΔΕΣ (Χορωδιακή επιμέλεια Τερψιχόρη Παπαστεφάνου), εκδόσεις Παπαγρηγορίου – Νάκας.
Αφιέρωμα στην εβδομαδιαία εφημερίδα των Τρικάλων «Διάλογος» (23-12-2019)
Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου, Μνήμη Τερψιχόρης Παπαστεφάνου (1928-2019)

[345711d8c98b54c4b45a0d49edf3ce99b9b26b0f-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 www.tovima.gr/2019/12/21/culture/pethane-i-spoudaia-maestros-terpsixori-papastefanou/. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020.

[c26aae4183262b5858064d30d7dfd4a04ab748a0-2] www.athina984.gr/en/2019/12/21/efyge-apo-ti-zoi-i-terpsichori-papastefanoy/. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020.

[a0486ef10e86fd2b7d50c1fe00b03f8e98e689ff-3] www.loaded.gr/Article/20671/efyge-apo-th-zwh-h-megalh-kyria-toy-horwdiakoy-tragoydioy. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2022.

[1]

[2]

[3]